Dit essay gaat in op lange-termijnperspectieven voor Afrika. De auteur stelt dat in het Westen de Afrikaanse situatie te vaak gezien wordt in het licht van een evolutieschema, waaruit ook de... Show moreDit essay gaat in op lange-termijnperspectieven voor Afrika. De auteur stelt dat in het Westen de Afrikaanse situatie te vaak gezien wordt in het licht van een evolutieschema, waaruit ook de begrippen 'ontwikkeling' en 'vooruitgang' zijn afgeleid. Wanneer we de huidige situatie van Afrika vanuit dit gezichtspunt bekijken, zal het continent in de meeste opzichten niet blijken te voldoen aan de criteria van 'vooruitgang'. De auteur is van mening dat een nieuwe visie vereist is. Hij stelt dat de belangrijkste problemen waaronder Afrika gebukt gaat, uiteindelijk politiek van aard zijn. Afrika's politieke problemen dienen geanalyseerd te worden in het kader van een breed menselijk perspectief. Daartoe moeten sleutelelementen uit de Afrikaanse geschiedenis bestudeerd worden. Zo beschikten grote delen van Afrika tot de koloniale tijd niet over iets dat vergelijkbaar was met een Europese staat. Veel lokale gemeenschappen in Afrika hebben ook nu nog een hoog gehalte aan zelfbestuur. Zowel Afrikanen als niet-Afrikanen zouden serieus moeten nadenken over de manier waarop in de samenleving gewortelde idee‰n over loyaliteit en sociale verplichtingen vertaald kunnen worden in doeltreffende en duurzame publieke instituties. Noten, samenv. in het Engels (p. 227) Show less
Cet article remet en cause le rôle de l'état comme mécanisme central de régulation sociale en Afrique, en prenant en compte la jeunesse relative de l'état-nation, la faiblesse de l'appareil... Show moreCet article remet en cause le rôle de l'état comme mécanisme central de régulation sociale en Afrique, en prenant en compte la jeunesse relative de l'état-nation, la faiblesse de l'appareil étatique et l'influence croissante de processus juridiques transnationaux sur l'autonomie étatique. Les sociétés post-coloniales de l'Afrique subsaharienne sont caractérisées par une pluralité de normes et de valeurs, et l'état ne constitue qu'un seul niveau de régulation sociale entre des cultures locales plus ou moins souveraines, des multinationales puissantes et des organes supra-étatiques comme le FMI et l'OUA. Deux exemples étayent cette thèse: le premier, celui des réformes des partis politiques intervenues récemment en Afrique, souligne l'importance des forces sociopolitiques internes et de la pression internationale, tandis qu'une étude de cas concernant l'Afrique du Sud - où les autorités ont reconnu constitutionnellement le pluralisme juridique - révèle la complexité du processus législatif dans une société multi-ethnique et en pleine transformation. Le rôle du droit comme instrument de transformation de l'état ne peut être que modeste. Show less
Dit essay gaat in op lange-termijnperspectieven voor Afrika. De auteur stelt dat in het Westen de Afrikaanse situatie te vaak gezien wordt in het licht van een evolutieschema, waaruit ook de... Show moreDit essay gaat in op lange-termijnperspectieven voor Afrika. De auteur stelt dat in het Westen de Afrikaanse situatie te vaak gezien wordt in het licht van een evolutieschema, waaruit ook de begrippen 'ontwikkeling' en 'vooruitgang' zijn afgeleid. Wanneer we de huidige situatie van Afrika vanuit dit gezichtspunt bekijken, zal het continent in de meeste opzichten niet blijken te voldoen aan de criteria van 'vooruitgang'. De auteur is van mening dat een nieuwe visie vereist is. Hij stelt dat de belangrijkste problemen waaronder Afrika gebukt gaat, uiteindelijk politiek van aard zijn. Afrika's politieke problemen dienen geanalyseerd te worden in het kader van een breed menselijk perspectief. Daartoe moeten sleutelelementen uit de Afrikaanse geschiedenis bestudeerd worden. Zo beschikten grote delen van Afrika tot de koloniale tijd niet over iets dat vergelijkbaar was met een Europese staat. Veel lokale gemeenschappen in Afrika hebben ook nu nog een hoog gehalte aan zelfbestuur. Zowel Afrikanen als niet-Afrikanen zouden serieus moeten nadenken over de manier waarop in de samenleving gewortelde ideeën over loyaliteit en sociale verplichtingen vertaald kunnen worden in doeltreffende en duurzame publieke instituties. Noten, samenv. in het Engels (p. 227) Show less
Ondanks economische hervormingen sinds circa 1980 en politieke sinds 1989/1990 lijden vele Afrikaanse landen nog steeds aan wanbeheer van de overheidssector. Vaak krijgt de koloniale geschiedenis,... Show moreOndanks economische hervormingen sinds circa 1980 en politieke sinds 1989/1990 lijden vele Afrikaanse landen nog steeds aan wanbeheer van de overheidssector. Vaak krijgt de koloniale geschiedenis, met kunstmatige grenzen en overdracht van staatsinstellingen, de schuld van uitblijven van "goed bestuur". De notie van een Afrikaanse Renaissance gaat uit van de gedachte van wedergeboorte van Afrikaanse waarden om het continent nieuw leven te geven. Dit opstel houdt dit denkbeeld van onderdrukking van een authentieke Afrikaanse staatsinrichting kritisch tegen het licht. Juist bestudering van de koloniale geschiedenis leert dat het koloniaal bestuur vaak inheemse regeringsvormen gebruikte. Er kwam wel politieke schaalvergroting, maar geënt op lokale samenlevingen. Politieke systemen van inheemse origine zijn speelveld van de informele of schaduwpolitiek die de huidige politiek in Afrika voor een groot deel bepaalt. Maar er bestaat geen wezenlijk of werkelijk, tijdloos, Afrika. Dit hardnekkig geloof in Afrikaanse authenticiteit is in feite een Westers cliché, dat veronderstelt dat Afrika een geschiedenis heeft met weinig betekenis. Westerse clichés als Afrikaanse identiteit en authenticiteit kwamen ook Afrikaanse machthebbers soms goed uit. Er zijn geen politieke systemen die authentiek Afrikaans zijn, maar er zijn wel systemen die een geschiedenis in Afrika hebben. Show less
Deze bundel, een weerslag van een tweedaagse workshop over staat en maatschappij in Afrika, gehouden medio december 1981 te Leiden, bevat naast een inleidend hoofdstuk van beide redacteurs, acht... Show moreDeze bundel, een weerslag van een tweedaagse workshop over staat en maatschappij in Afrika, gehouden medio december 1981 te Leiden, bevat naast een inleidend hoofdstuk van beide redacteurs, acht theoretisch-vergelijkende studies en elf case-studies. Gezamenlijk geven ze een beeld van recent Nederlands en Belgisch onderzoek op het gebied van staat en maatschappij in Afrika. De auteurs, in alfabetische volgorde: A.N. Achterstraat, H.K. Asmeron, W. van Binsbergen, R. Buijtenhuijs, H.J.M. Claessen, M.R. Doornbos, P. Doornbos, P. Geschiere, J. Goldschmidt, J.P. Heijke, G. Hesseling, L. Kapteijns, P. Konings, P. Nauwelaerts, H.L.M. Obdeijn, F. Reyntjens, H. Schoenmakers, A.A. Trouwborst. Show less
