In deze bijdrage wordt in enkele algemene lijnen geponeerd dat de noodzaak tot staatsomvorming in Afrika voor het komende decennium prioriteit nummer één is. De rol van buitenlandse mogendheden en... Show moreIn deze bijdrage wordt in enkele algemene lijnen geponeerd dat de noodzaak tot staatsomvorming in Afrika voor het komende decennium prioriteit nummer één is. De rol van buitenlandse mogendheden en organisaties kan daarbij belangrijk zijn, maar moet niet worden overschat. Tendensen in de relatief autonome wereldeconomie, waarvan de nadelige effecten door de nationale staten te weinig worden beheerst, zijn van groter belang. De schuld van Afrika's probemen leggen bij het mondiale kapitalisme is een oude tactiek, die gedeeltelijk gerechtvaardigd is: sinds het einde van de 18e eeuw is Afrika van alle continenten het meest gemarginaliseerd in de wereldeconomie. Maar een kritische evaluatie van de falende elite-regimes in Afrika blijft hierbij nodig, evenals van een internationale politiek die hen om pragmatische redenen blijft steunen. Bij uitblijven van democratisering en hervorming van autocratische regimes in situaties van economische stagnatie zal de wal het schip blijven keren en zal geweld de optie blijven die benadeelde groepen zullen kiezen om staatsomvorming te bewerkstelligen. Show less
Thans, vijf jaar na de val van de Berlijnse Muur, is het duidelijk dat in het grootste deel van Afrika meerpartijendemocratie als zodanig niet geschikt of voldoende is om het politieke gezag te... Show moreThans, vijf jaar na de val van de Berlijnse Muur, is het duidelijk dat in het grootste deel van Afrika meerpartijendemocratie als zodanig niet geschikt of voldoende is om het politieke gezag te herstellen dat regeringen ten tijde van de onafhankelijkheid genoten en dat sinds die tijd gestaag is uitgehold. Democratisering in Afrika is in feite niet meer dan een laat stadium in het verval van het systeem van de koloniale staat. In plaats van op te bloeien door de invoering van democratie zijn de Afrikaanse staten zelfs zwakker geworden. De auteur gaat in op de achtergronden van deze crisis van de staat in Afrika. Hij stelt dat de fundamentele scheppingsdaad van de meeste Afrikaanse staten niet neerkwam op de organische ontwikkeling van een nationale mogendheid, zoals in de moderne Europese staten, maar op het willekeurig trekken van grenslijnen. Thans zouden we wel eens een terugkeer kunnen zien tot iets dat min of meer op de pre-koloniale situatie lijkt. Democratisering vormt een element in de discussie over de vorm die de tegelijk nieuwe en oude politieke economie-in-wording in Afrika aan zal nemen. Van belang zijn met name de ontwikkelingen in Zuid-Afrika, dat van alle landen ten zuiden van de Sahara de meeste aantrekkingskracht uitoefent op Westerse zakenlui en diplomaten. Tenslotte gaat de auteur in op de vraag hoe een toekomstig Nederlands Afrikabeleid er uit zou kunnen zien. Noten, samenv. in het Engels (p. 527) Show less
