De Franse regering heeft begin dit jaar een groot nationaal actieplan bekendgemaakt om de (vrouwen) ziekte, endometriose, te kunnen behandelen. Ongeveer 10 procent van de vrouwen heeft endometriose... Show moreDe Franse regering heeft begin dit jaar een groot nationaal actieplan bekendgemaakt om de (vrouwen) ziekte, endometriose, te kunnen behandelen. Ongeveer 10 procent van de vrouwen heeft endometriose. De ziekte kan leiden tot extreme pijn waardoor vrouwen niet kunnen werken of sporten. Ook kan het zelfs tot onvruchtbaarheid leiden.1 Ondanks dat veel vrouwen deze ziekte hebben en er veel last door ervaren, is er relatief weinig over de ziekte bekend en hierdoor blijft behandeling vaak uit. President Macron zei zelfs: “Endometriose is geen ziekte van vrouwen, het is een ziekte voor onze hele samenleving”. 2 Het plan van de Franse regering bestaat uit drie stappen: als eerste investeren in wetenschappelijk onderzoek, daarnaast het trainen van artsen en medisch personeel om symptomen beter te herkennen, en als derde wil de regering geld investeren in campagnes om het publiek op de hoogte te stellen, want vrouwen met endometriose worden niet altijd serieus genomen in hun privé omgeving. Dit is het eerste EU-land wat op zo’n grote schaal campagne voert om een vrouwenziekte te bestrijden.2 Een kleinere – echter niet minder belangrijk – ontwikkeling die in Nederland dit jaar heeft plaatsgevonden om de gezondheid bij vrouwen te bevorderen, is de komst van een reanimatiepop mét borsten. Tot nu toe werden er tijdens reanimatiecursussen altijd poppen met een mannelijke lichaam ingezet om te oefenen. Sinds kort is er dus ook een stuk met borsten om rond de pop te bevestigen. Zo weten mensen het verschil tussen het reanimeren van een man en een vrouw, en dat zal een groot verschil gaan maken om de levenskwaliteit van vrouwen te bevorderen.3 De bovengenoemde ontwikkelingen zijn twee voorbeelden van het feit dat er nu pas specifiek aandacht komt voor de gezondheid van vrouwen. Jarenlang is de focus van de medische wetenschap altijd het lichaam van de man geweest, terwijl het vrouwelijke en het mannelijke lichaam aanzienlijk verschillen.4 Dit heeft als gevolg dat vrouwen vaker kampen met ziektes of klachten waar weinig mee gedaan wordt.5 Hierdoor is hun kwaliteit van leven veel lager wat slecht is voor de hele volksgezondheid. Het is daarom belangrijk dat de Nederlandse regering zich hier bewust van is, en deze lijn van verbeteringen kan doorzetten. Show less
Op 9 juni 2022 werd de Bitcoin Wet in El Salvador geïntroduceerd. Deze wet, die in werking trad op 7 september, maakte van de cryptovaluta bitcoin een wettelijk betaalmiddel.7 Hiermee is El... Show moreOp 9 juni 2022 werd de Bitcoin Wet in El Salvador geïntroduceerd. Deze wet, die in werking trad op 7 september, maakte van de cryptovaluta bitcoin een wettelijk betaalmiddel.7 Hiermee is El Salvador koploper in de adoptie van blockchain en een interessante casus om de maatschappelijke consequenties te onderzoeken die het verwerken van disruptieve technologieën met zich meebrengen. De adoptie van bitcoin in El Salvador is echter niet het enige voorbeeld waarbij er geëxperimenteerd wordt met blockchain technologie in een maatschappelijke context.1 In 2018 waren 46 landen bezig met meer dan 200 blockchain initiatieven.8 Hierbij werd onder andere bekeken hoe blockchain zou kunnen worden geïmplementeerd om auteursrecht te moderniseren en digitale identiteitsdocumenten te realiseren. Ook wordt blokchain onderzocht als mechanisme om stemmen voor verkiezingen of referenda te faciliteren. Op het eerste gezicht lijken de mogelijkheden eindeloos.10 Deze paper zal na een korte uitleg over blockchain twee voorbeelden van de inzet van blockchain analyseren en kijken wat blockchain te bieden heeft voor de publieke sector. Show less
Beleid kan soms snel veranderen. In 2017 had geen enkele politieke partij een passage in het verkiezingsprogramma over het bouwen van nieuwe kerncentrales. Vier jaar later werd in het nieuwe... Show moreBeleid kan soms snel veranderen. In 2017 had geen enkele politieke partij een passage in het verkiezingsprogramma over het bouwen van nieuwe kerncentrales. Vier jaar later werd in het nieuwe regeerakkoord de bouw van twee nieuwe centrales aangekondigd. Door een samenloop van omstandigheden is er een ‘window of opportunity’ ontstaan voor nucleaire energie in Nederland. Maar tussen droom en daad staan wetten in de weg - en praktische bezwaren. De uitvoering kan nog wel eens voor hoofdbrekens gaan zorgen: In Nederland is al bijna vijftig jaar geen kerncentrale meer gebouwd. Ondertussen heeft de tijd niet stilgestaan: in verschillende Europese landen worden reactoren gebouwd en steeds vaker gaat het over small modular reactors (SMR’s). Hoe heeft kernenergie een comeback gemaakt op de politieke agenda, kunnen ‘we’ ze nog wel bouwen en wat zijn de kansen voor de SMR? Show less
Polarisatie is een fenomeen dat gedurende de Nederlandse geschiedenis een grote rol heeft gespeeld. Zo was de Nederlandse samenleving lange tijd verdeeld in vier levensbeschouwelijke zuilen.... Show morePolarisatie is een fenomeen dat gedurende de Nederlandse geschiedenis een grote rol heeft gespeeld. Zo was de Nederlandse samenleving lange tijd verdeeld in vier levensbeschouwelijke zuilen. Volgens sommigen bestuurskundigen kunnen we tegenwoordig echter spreken van een nieuwe maatschappelijke scheidslijn: opleidingsniveau. Show less
Spruit, J.; Visser, M.; Volkers, K.; Taal, A.; Azzarhouni, S.; Morsch, I.; Toussaint, T. 2022
Elk jaar wordt door de Vereniging van Bestuurskunde (VB) de Van Slingelandtlezing georganiseerd, vernoemd naar de Hollandse raadpensionaris Simon van Slingelandt. Voor de lezing van 2021 hadden de... Show moreElk jaar wordt door de Vereniging van Bestuurskunde (VB) de Van Slingelandtlezing georganiseerd, vernoemd naar de Hollandse raadpensionaris Simon van Slingelandt. Voor de lezing van 2021 hadden de organisatoren Kim Putters weten te strikken. Als directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) voert hij al twee jaar de lijst aan met meest invloedrijke Nederlanders, die elk jaar door de Volkskrant gepubliceerd wordt. Een lezing bij de VB is voor Putters als thuiskomen: hij studeerde zelf bestuurskunde tussen 1991 tot 1996 aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam. Daarnaast is hij aan diezelfde universiteit hoogleraar Beleid en sturing van de zorg in de veranderende verzorgingsstaat. Zijn lezing kreeg de titel: ‘Nieuwe bestuurscultuur begint bij herijking van het sociaal contract’. Volgens een artikel in ambtenarenblad Binnenlands Bestuur heeft Putters de bewindslieden en Kamerleden in Den Haag een flinke draai om de oren gegeven. Is dat echt zo? Beoordeel zelf: een verslag van de Van Slingelandtlezing 2021. Show less
Alweer een jaar geleden diende Kamerlid Pieter Omtzigt, samen met een aantal andere Kamerleden een motie in om de Commissie van Venetië om advies te vragen. De Europese Commissie voor Democratie... Show moreAlweer een jaar geleden diende Kamerlid Pieter Omtzigt, samen met een aantal andere Kamerleden een motie in om de Commissie van Venetië om advies te vragen. De Europese Commissie voor Democratie door Recht, ook wel de Commissie van Venetië, is een adviserend orgaan van de Raad van Europa dat zich richt op het bevorderen van het constitutioneel recht en de democratische orde in Europa. Dit verzoek tot advies kwam niet uit de lucht vallen: drie jaar eerder, in 2018, kwam de toeslagenaffaire aan het licht. Deze affaire richtte de schijnwerpers op de mazen in de Nederlandse wet en rechtsstaat. Na het aannemen van de motie op 25 februari 2021 kwam 18 oktober 2021 eindelijk de reactie van de Commissie. Op welke vlakken zijn onze democratie en rechten beschermd en waar liggen de verbeterpunten? Wat is de volgende stap voor een door affaire-aangetaste rechtsstaat? Show less
Ten tijde van de Koude Oorlog keken de westerse samenlevingen, waaronder Nederland, vol afschuw naar de totalitaire regimes onder leiding van de Sovjet-Unie. De totalitaire, en ten tijde van de... Show moreTen tijde van de Koude Oorlog keken de westerse samenlevingen, waaronder Nederland, vol afschuw naar de totalitaire regimes onder leiding van de Sovjet-Unie. De totalitaire, en ten tijde van de Koude Oorlog communistische, staatsvormen onderdrukten hun bevolking die vol angst hun leiders volgde. Angst en repressie als mechanismen om de staat te laten functioneren keurde men ten strengste af in onze democratische staatsbestellen. Echter, hoe zorgen Nederland en andere democratische systemen er dan voor dat burgers zich aan de geldende regels in die staat blijven houden? Op welke wijze wordt een democratisch land gereguleerd? Een bestuur dient haar macht te behouden en te kunnen toepassen. Anders gezegd, op welke manier laten overheden in democratische landen met een sterke rechtsstaat, waarvoor mechanismen als angst en repressie geen optie zijn, burgers in de pas lopen? Show less
Begin november verschenen de resultaten van het onderzoek van Wageningen University & Research, de Vrije Universiteit Amsterdam en de Universiteit van Utrecht dat 80 procent van de aanbiedingen... Show moreBegin november verschenen de resultaten van het onderzoek van Wageningen University & Research, de Vrije Universiteit Amsterdam en de Universiteit van Utrecht dat 80 procent van de aanbiedingen in de supermarkt, op ongezonde producten is. De afgelopen jaren zijn er veel onderzoeken geweest waaruit bleek, dat vaak suiker vele male goedkoper is dan gezond eten. Daarnaast blijven het RIVM en CBS elk jaar met cijfers komen dat Nederlanders alsmaar dikker worden, met alle negatieve gevolgen van dien. De overheid is sinds 2014 bezig met maatregelen die toenemend overgewicht zouden moeten tegengaan. Toch is er nog weinig bewijs dat de maatregelen ook een zorgen voor stagnatie van het groeiende probleem. Critici komen te woord om beter te begrijpen wat er gedaan moet worden om toekomstig beleid wel te laten slagen. Show less
In November 2021 nam ik deel aan de klimaattop in Glasgow als academisch correspondent. Gedurende twee weken volgde ik in raamloze zalen de onderhandelingen over het transparantiemechanisme van het... Show moreIn November 2021 nam ik deel aan de klimaattop in Glasgow als academisch correspondent. Gedurende twee weken volgde ik in raamloze zalen de onderhandelingen over het transparantiemechanisme van het klimaatakkoord van Parijs. Transparantie is centraal in multilateraal klimaatbeleid: het wordt gezien als de enige ‘stok achter de deur’ en hoe informatie gepresenteerd wordt kan een land in een goed of kwaad licht zetten. Ondertussen was de klimaattop ondervonden aan de grillen van corona(maatregelen): De onderhandelaar van Saudi Arabië was ontsteld dat er maar twee delegatieleden per land in de zaal mochten zijn, terwijl de Europese Unie erop wees dat een collega die in quarantaine zat problemen had om de sessie op het online platform te volgen. Ondanks deze uitdagingen slaagden onderhandelaars erin om tot compromissen te komen: tijdens de plenaire afsluiting in Glasgow werden- na zes jaar onderhandelen -gedetailleerde regels over het transparantie aangenomen. Maar zullen de nieuwe transparantieregels leiden tot beter multilateraal klimaatbeleid? Show less
De nieuwe ministers zijn beëdigd en er zijn een hoop bekende gezichten teruggekeerd. Na alle sensatie sta ik hier dan ook niet om te springen. We hebben nieuwe ministers en een oude garde. Maar dat... Show moreDe nieuwe ministers zijn beëdigd en er zijn een hoop bekende gezichten teruggekeerd. Na alle sensatie sta ik hier dan ook niet om te springen. We hebben nieuwe ministers en een oude garde. Maar dat is niet waar de meeste kritiek op slaat. Het gaat over ministers die amper verstand hebben van de portfolio die hen is toegewezen. Ik heb economie laten vallen zodra dat kon en ben geslaagd voor M&O met een vijf. Jaren later ben ik penningmeester van de SPIL en lijkt het alsof ik verstand heb van financiën. Je kunt alles leren, maar onder mijn vrienden was dit een hevige discussie. Ik vroeg het me toch af: is het echt zo erg om geen verstand te hebben van je portefeuille? Show less
Op beleidsmakers rust een belangrijke taak: het opstellen van passend beleid welke de behoeftes van de burgers en de samenleving representeren en beschermen, en dat is niet altijd even makkelijk.... Show moreOp beleidsmakers rust een belangrijke taak: het opstellen van passend beleid welke de behoeftes van de burgers en de samenleving representeren en beschermen, en dat is niet altijd even makkelijk. In dit artikel verkennen we relatief onbekende (beleids)onderwerpen die in de Nederlandse samenleving spelen: genderidentiteit, polyamorie en meerouderschap. Op basis van interviews en onderzoek bekijken wij de mate waarin ons huidige beleid voldoende tegemoetkomt aan behoeftes van de burger, en de rol die wij als bestuurskundigen spelen in het opstellen van representatief en functioneel beleid. Wij spreken hierover Isabeau Jensen, bekend van ‘De Polyam Podcast’, senior projectleider bij de Nationale Jeugdraad en betrokken bij diverse LHBTQIA+ initiatieven; Margot Kersing, oud-werkgroepdocent van Bestuurskunde aan Universiteit Leiden en nu werkzaam als promovendus aan de Erasmus Universiteit, wie zich identificeert als genderqueer transgender; en dr. Andrei Poama, universitair docent Filosofie bij Bestuurskunde aan Universiteit Leiden en vader in een meeroudergezin. Daarnaast ook dank aan Sara Coster van Meer dan Gewenst, een platform voor LHBTI+ personen met een kinderwens, voor haar hulp en advies bij het bronnenonderzoek. Show less