Sociaal recht in conflict met de vrijheid van ondernemerschap: het HvJ EU een nieuwe constitutionele rechter?

Haar, B.P. ter

Vrijheid van ondernemerschap is één van de fundamentele vrijheden die de Europese Unie (EU) heeft erkend in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (EU Handvest). Het EU Handvest, aangenomen door de lidstaten in december 2000, heeft sinds 2009 dezelfde juridische status als de verdragen van de EU en is dus juridisch bindend. Daarmee heeft het EU Handvest aan betekenis gewonnen. Zo wordt er in toenemende mate een beroep gedaan op de verschillende grondrechten die in het EU Handvest zijn opgenomen voor de interpretatie van bepalingen in richtlijnen of het nationale recht van de lidstaten. Niet onbekend in het arbeidsrecht zijn de zaken waarbij een beroep wordt gedaan op het recht om niet gediscrimineerd te worden (art. 21 EU Handvest) en het recht op vakantie met doorbetaling van loon (art. 31 lid 2 EU Handvest). Sinds 2013 kan aan dit rijtje ook de vrijheid van ondernemerschap (artikel 16 EU Handvest) worden toegevoegd. Meer in het bijzonder gaat het hierbij om de...Show moreVrijheid van ondernemerschap is één van de fundamentele vrijheden die de Europese Unie (EU) heeft erkend in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (EU Handvest). Het EU Handvest, aangenomen door de lidstaten in december 2000, heeft sinds 2009 dezelfde juridische status als de verdragen van de EU en is dus juridisch bindend. Daarmee heeft het EU Handvest aan betekenis gewonnen. Zo wordt er in toenemende mate een beroep gedaan op de verschillende grondrechten die in het EU Handvest zijn opgenomen voor de interpretatie van bepalingen in richtlijnen of het nationale recht van de lidstaten. Niet onbekend in het arbeidsrecht zijn de zaken waarbij een beroep wordt gedaan op het recht om niet gediscrimineerd te worden (art. 21 EU Handvest) en het recht op vakantie met doorbetaling van loon (art. 31 lid 2 EU Handvest). Sinds 2013 kan aan dit rijtje ook de vrijheid van ondernemerschap (artikel 16 EU Handvest) worden toegevoegd. Meer in het bijzonder gaat het hierbij om de zaken Parkwood, Asklepios, Iraklis en Achbita. Deze arresten staan centraal in deze bijdrage met de vraag: hoe gaat het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU) om met de vrijheid van ondernemerschap in deze sociaal rechtelijke zaken. Alvorens ik deze zaken bespreek zet ik nader uiteen wat de vrijheid van ondernemerschap inhoud en in hoeverre we dit in het Nederlands recht ook (er)kennen. Daarna bespreek ik hoe het in het Europese beleid en recht is geïntegreerd en wat we op grond daarvan mogen verwachten van de vrijheid van ondernemerschap in relatie tot sociaal recht. Hierop volgt de analyse van de arresten van het HvJ EU, waarna afsluit reflecties wat dit voor het Nederlands arbeidsrecht kan betekenen. In dit artikel ga ik niet in op hoe er in de horizontale situatie tussen werkgever en werknemer een beroep kan worden gedaan op de grondrechten uit het EU Handvest, zie hierover o.a. Peters en Verburg.Show less

Leiden University Scholarly Publications

View statistics

Documents

In Collections

Sociaal recht in conflict met de vrijheid van ondernemerschap: het HvJ EU een nieuwe constitutionele rechter?