Makkelijker 'gezegd' dan gedaan: implementatie van de Wet erkenning Nederlandse Gebarentaal op het gebied van bestuurlijk verkeer en rechtsverkeer, en aanbevelingen om deze te verbeteren

Oyserman, J.

Sinds 2021 is Nederlandse Gebarentaal (NGT) bij de wet erkend. In dit onderzoeksrapport wordt de
implementatie hiervan in de praktijk bekeken, met name op het gebied van bestuurlijk verkeer en
rechtsverkeer. Een goed voorbeeld vormt het inzetten van justitiële tolken Nederlandse Gebarentaal
in het strafproces. Alhoewel het recht hierop vanaf het eerste moment in het strafproces bij wet is
vastgelegd, worden justitiële tolken lang niet altijd in strafrechtzaken ingezet. Het doel van dit onderzoek
is daarom om te achterhalen wat de huidige stand van zaken is. Hiertoe is de onderzoeksvraag
opgesteld: Hoe wordt de Wet erkenning Nederlandse Gebarentaal in de praktijk geïmplementeerd in
het domein Bestuurlijk verkeer en rechtsverkeer?
Om een antwoord te kunnen vinden op de onderzoeksvraag hebben we een literatuuronderzoek
uitgevoerd, is e-mail- en appcorrespondentie gevoerd met vier betrokkenen (een justitiële tolk Nederlandse
Gebarentaal, een officier van...Show moreSinds 2021 is Nederlandse Gebarentaal (NGT) bij de wet erkend. In dit onderzoeksrapport wordt de
implementatie hiervan in de praktijk bekeken, met name op het gebied van bestuurlijk verkeer en
rechtsverkeer. Een goed voorbeeld vormt het inzetten van justitiële tolken Nederlandse Gebarentaal
in het strafproces. Alhoewel het recht hierop vanaf het eerste moment in het strafproces bij wet is
vastgelegd, worden justitiële tolken lang niet altijd in strafrechtzaken ingezet. Het doel van dit onderzoek
is daarom om te achterhalen wat de huidige stand van zaken is. Hiertoe is de onderzoeksvraag
opgesteld: Hoe wordt de Wet erkenning Nederlandse Gebarentaal in de praktijk geïmplementeerd in
het domein Bestuurlijk verkeer en rechtsverkeer?
Om een antwoord te kunnen vinden op de onderzoeksvraag hebben we een literatuuronderzoek
uitgevoerd, is e-mail- en appcorrespondentie gevoerd met vier betrokkenen (een justitiële tolk Nederlandse
Gebarentaal, een officier van justitie, een hoogleraar strafrecht en een getuige-deskundige),
en zijn semigestructureerde diepte-interviews afgenomen in 2023. De data laten zien dat er een discrepantie is tussen wat op papier geregeld lijkt te zijn en de uitvoering ervan in de praktijk.
De belangrijkste oorzaken hiervan zijn te herleiden tot:
• gebrek aan informatie over dove gebarentaligen en hun cultuur;
• de positie van de tolk als sluitstuk;
• omissies in de wet;
• beperkte deelname van doven aan het maatschappelijk verkeer met gelijke rechten en
plichten;
• het ontbreken van essentiële voorwaarden voor volwaardige participatie van dove mensen
in zaken rond recht en bestuurlijk verkeer.
Op basis van de data-analyse zijn aanbevelingen voorgesteld voor aanpassingen in wetgeving en
beleidsregels. De onderzoeksvraag – Hoe wordt de Wet erkenning Nederlandse Gebarentaal in de
praktijk geïmplementeerd binnen het bestuurlijk en juridisch verkeer? – heeft duidelijkheid verschaft
over wat tussen 1997 en 2023 al is gerealiseerd en wat nog niet. Het onderhavige onderzoek was
echter beperkt van omvang. Een vervolgonderzoek met betrekking tot recht- en bestuurlijk verkeer
gericht op wat wel en wat niet gerealiseerd is in het in 1997 gepubliceerde rapport met 66 aanbevelingen
van de commissie Erkenning Nederlandse Gebarentaal voor de overheid, zou een helder
overzicht kunnen bieden voor alle betrokken partijen om te komen tot een spoedige en correcte implementatie van de Wet erkenning Nederlandse Gebarentaal.
Show less

Leiden University Scholarly Publications

View statistics

Documents

In Collections

Makkelijker 'gezegd' dan gedaan: implementatie van de Wet erkenning Nederlandse Gebarentaal op het gebied van bestuurlijk verkeer en rechtsverkeer, en aanbevelingen om deze te verbeteren

Funding